آشنایی با بزرگان سینما - استن وينستون

استن وینستون جزو یکی از مهم ترین اشخاص در صنعت سینماست، که شاید خیلی از افراد علاقه مند به این صنعت او را نشناسند. قبل از اینکه دنیای جلوه های ویژه یا VFX  به چنین قدرتی برسد که ساخت غیر ممکن را ممکن سازد، اشخاصی همانند استن وینستون این کار را تا حدی ممکن می کردند و با ساخت عروسک و مجسمه های مکانیکی، با کمترین دخالت کامپیوتر و حقه های گرافیکی هیولا می ساختند. او در بخش عمده ای از بهترین فیلم های تاریخ سینما، همکاری داشته و کمک های فراوانی را به دنیای سینما،مخصوصا سینمای بلاک باستر کرده است. البته بخش عمده کار استن وینستون، گریم بوده  ولی دلیل شهرت او در سینما و تاثیری که گذاشت از زمان همکاری اش با جیمز کامرون در سری ترمیناتور و البته استیون اسپیلبرگ در فیلم ژوراسیک پارک شروع شد. 

 

 

حتی اگر اسم استن وینستون هم به گوشتان نخورده باشد، به طور حتم جلوه های ویژه فیلم هایی نظیر ترمیناتور یا بیگانه ها برایتان شگفت انگیز بوده است. او همچنین کارگردان چند کار کوچک و بزرگ نیز بود ولی به طور حتم مهم ترین کار کارگردانی شده توسط او طولانی ترین موزیک ویدئوی مایکل جکسون، به نام روح بود که با 40 دقیقه جزو طولانی ترین موزیک ویدئو ها، محسوب میشود.

 

در فیلم هایی نظیر پارک ژوراسیک یا سری ترمیناتور ها، اغلب استن وینستون همراه با دنیس موران ،یکی از بزرگ ترین اشخاص در زمینه جلوه های ویژه کامپیوتری ،کار می کردند. مثلا در فیلم ژوراسیک پارک اسپیلبرگ، صحنه هایی که برخورد فیزیکی دایناسور ها با محیط وجود داشت را با مجسمه مکانیکی و غول پیکر استن وینستن تصویر سازی میکرده است. آنچنان مجسمه های استن وینستون واقعی و جذاب بودند که تمامی طراحی های دایناسور ها، بعد از فیلم ژوراسیک پارک از روی همین طراحی وینستون برداشته شده بود.

 

 

اما صحنه هایی که دایناسور ها در حال دویدن یا تعقیب گریز ماشین ها بودند، از آنجا که مجسمه ها نمیتوانستند بدوند، با جلوه های ویژه قدرتمند دنیس موران انجام میشد. هر دوی آنها(استن وینستون و دنیس موران) برای فیلم ژوراسیک پارک موفق به کسب جایزه اسکار بهترین جلوه های ویژه شدند. فیلم پارک ژوراسیک در تمامی جنبه ها انقلابی ظاهر شد، چه در باکس آفیس و چه در جلوه های ویژه و کارگردانی.

 

 

استن وینستون در 7 آپریل سال  1946 در آرلینگتون یکی از شهرستان‌های شمالی ایالت ویرجینیا در خانواده ای یهودی تبار به دنیا آمد.او در سال 1964 از دبیرستان Washington-Liberty فارق التحصیل شد و در دانشگاه ویرجینا در رشته نقاشی و مجسمه سازی مشغول به تحصیل شد.در سال 1969 بود که وینستون به هالیوود رفت تا شانسش را در بازیگری امتحان کند ولی بنا به مهارتی که در گریم داشت، به عنوان گریمور در استدیوی والت دیزنی استخدام شد.در سال 1972 استن، کمپانی شخصی خود را تاسیس کرد و از هنر و تکنیک خود در گریم، ساخت ماسک و مجسمه استفاده کرد و در سال 1973 برنده جایزه امی برای تله‎فیلم Gargoyles ساخته بیل نورتون شد. استن وینستون همچنین در طراحی کاراکتر مشهور "چوباکا" در سری جنگ ستارگان به  استوارت فریبرن کمک کرد و همکاری او در اولین اسپین‎آف جنگ ستارگان با نام Star Wars Holiday Special چندین برابر شد و طراحی کل لباس را بر عهده گرفت.

 

 

در طول سال های بعد وینستون در آثار مشهور چون the thing که یک اثر ترسناک کلاسیک است کار کرد ولی فیلمی که او را به مرحله بالاتری برد و اورا سر زبان ها انداخت، فیلم ترمیناتور بود. سختگیری های بی انتهای کامرون و وسواس وینستون در طی دو دهه مجموعه ای از بهترین آثار سینمای آمریکا را از نظر جلوه های ویژه پدید آورد. قسمت اول فیلم ترمیناتور که در سال 1984 اکران شد شگفت انگیز بود و از بسیاری از زوایا ترسناک. استن وینستون در این فیلم علمی تخیلی ترسناک، مجسمه های مکانیکی همانند آرنولد شوارتزنگر درست کرد تا در برخی از صحنه ها همانند صحنه هایی که ترمیناتور در حال تعمیر کردن دست و چشم مکانیکی خود است استفاده شود و به این ترتیب کامرون و وینستون این ماشین فلزی کشتار را وارد سینما کردند.  

 

 

اولین فیلمی که برای وینستون جایزه اسکار به همراه داشت دومین همکاری اش با جیمز کامرون بعد از ترمیناتور بود. فیلم بیگانه ها که قسمت دوم سری فیلم های محبوب بیگانه بود جایزه اسکار بهترین جلوه های ویژه را برای او به ارمغان آورد. این فیلم که همانند فیلم قبلی کامرون علمی تخیلی و بسیار هیجانی و ترسناک است روایت گر چند سرباز است که پا به سیاره ای میگذارند، پر از زینومورف هایی(موجودات معروف سری بیگانه"خلق شده توسط ریدلی اسکات") که همانند مور و ملخ از در و دیوار بالا می روند، از این رو فیلم پر از مجسمه های ترسناک و چندش آور استن وینستون است. ولی به راستی شاهکار وینستون در این فیلم، طراحی ملکه زینومورف هاست که بسیار بزرگ تر و با جزئیات فراوانتری ساخته شده است.

 

 

فیلم بیگانه ها با بودجه 18 میلیون دلاری به فروشی نزدیک به 131 میلیون دلار رسید و همچنان نیز یکی از بهترین فیلم های علمی تخیلی محسوب می شود و شروع موفقیتی بزرگ برای آن دو محسوب میشد.

 

استن وینستون در سال 1987 به همکاری با جان مک تیرنان در فیلم خاطره انگیر غارتگر پرداخت و این اثر هم ترکیبی از عروسکهای خاص وینستون و جلوه های ویژه بود و توانست یک نامزدی اسکار برای او به ارمغان بیاورد.

 

اما فیلم بعدی که استن وینستون در آن کار کرد، به طور حتم موفق ترین کار خودش و جیمز کامرون بود. قسمت دوم فیلم ترمیناتور که به روز داوری نیز معروف است سبب شد تا جلوه های ویژه استن وینستون به شکل امروزی تر نسبت به فیلم های قبل ، وارد سینما شود. ترمیناتور 2 "روز داوری" 1991 اثری بود که جلوه های ویژه کامپیوتری دنیس موران را به شکل امروزی آن وارد صنعت سینما کرد و همچنین بسیار برای خود استن وینستون موفقیت آمیز بود زیرا در آن سال وینستون موفق به دریافت دو جایزه اسکار شد. یکی بهترین جلوه های ویژه که با دنیس موران مشترک بود و اولین همکاری او با دنیس موران بزرگ بود،

 

 

 و دومین جایزه اش برای گریم جذابش در فیلم بود.صحنه هایی که صورت ترمیناتور زخم میشد و استخوان فلزی از زیر بافت گوشت صورت نمایان میشد. در بعضی از صحنه ها نیز آنچنان به گریم سنگین نیاز داشت که گریم را روی مجسمه سر آنولد کار میکردند تا از آن استفاده کنند.

 

 

بعد از قسمت دوم ترمیناتور سر وینستون بسیار شلوغ شد و در پروژه های مختلفی کار کرد.از جمله مهم ترین کار هایش در آن سال ها میتوان به فیلم ادوارد دست قیچی که با گریم شاهکارش، جانی دپ را به ادوارد دست‎قیچی که تیم برتون میخواست تبدیل کرد و البته یکی دیگر از کار های مهم او، همکاری بعدی اش با تیم برتون در فیلم بازگشت بتمن بود که با گریم متفاوتش برای ساخت کاراکتر پنگوئن، بسیار مورد توجه قرار گرفت و همچنین نامزد دریافت جایزه اسکار (هم برای بتمن و هم ادوارد دست قیچی)شد، ولی به طور حتم جذاب ترین کار او بعد از ترمیناتور ، همکاری دومش با دنیس موران بود که منجر به اولین همکاری اش با استیون اسپیلبرگ بزرگ شد. فیلم پارک ژوراسیک چنان در دنیای جلوه های ویژه تحولی ایجاد کرد که بعد از آن، سینمای بلاک باستر، رنگ و بوی دیگری به خود گرفت و به عبارتی پایه گذار این سینمای پر از جلوه های ویژه سنگین و پر خرج هالیوود بود. پارک ژوراسیک 1993 ارتقای چیزی بود که در حال حاضر به آن CGI گفته می شود. وینستون و گروهش برای پارک ژوراسیک 1993 نیز اسکار بهترین جلوه های ویژه را بدست آوردند و همچنین برای قسمت دوم آن دنیای گمشده 1997 نیز نامزد اسکار شدند. درگیری وینستون در پروژه دنیای گمشده باعث شد او از همکاری درتیم جلوه های ویژه تایتانیک باز بماند و نتواند چهارمین اسکار جلوه های ویژه اش را بدست آورد.مدل ها و مجسمه های مکانیکی وینستون در این فیلم واقع‎نمایی بالایی داشتند به طوری که در مقایسه با نماهای CG ، ذره ای تفاوت وجود نداشت.

 

 

بعد از فیلم ژوراسیک پارک، استن وینستون در دنباله های همین فیلم و فیلم ترمیناتور کار کرد ولی به دلیل پیشرفت سرسام آور و پرسرعت تکنولوژی جلوه های ویژه، دیگر آنچنان هنر وینستون مورد استفاده قرار نمی گرفت. فیلمی که برای آخرین بار او را نامزد جایزه اسکار کرد فیلم هوش مصنوعی اسپیلبرگ بود. با اینکه جلوه های ویژه کامپیوتری فیلم زیاد بود اما باز هم میشد هنر وینستون را در گوشه کنار فیلم پیدا کرد. برای مثال عروسک خرس "تدی" در فیلم، هنر دست وینستون بود. عروسکی که وینستون آن را همانند عروسک خیمه شب بازی در فیلم تکان میداد.

 

 

یا مثلا ربات های قراضه ای که در اواسط فیلم به دام شکارچیان نیز می افتادند هنر ناب استن وینستون بزرگ بود. استن وینستون در سال 2001 جلوه های ویژه پارک ژوراسیک 3 را طراحی کرد. در سال 2003 به همکاری با جاناتان موستو پرداخت که نتیجه آن ترمیناتور 3 بود، همچنین فیلمهای دیگری نظیر کنستانتین 2005، ماهی بزرگ 2003 و در بسیاری از فیلم های بلند و کوتاه دیگر از تجربیات او در زمینه جلوه های ویژه و گریم استفاده کردند.

 

آخرین اثر ماندگار استن وینستون در سالی شکل گرفت که او در آن سال دنیا را بدرود گفت. مرد آهنی 2008 با بازی رابرت دونی جونیور یک اثر خوش ساخت و با جلوه های ویژه عالی و تاثیر گذار بود.  

 

سرانجام وینستون در 15 ژوئن سال 2008 ، پس از 7 سال درگیری با بیمار درگذشت. جمعی از بزرگ ترین افراد سینما در مراسم او حضور یافتند و او را استاد و بزرگترین شخص در هنر خودش خواندند. جیمز کامرون در آن مراسم، مهارتش را در رهبری یک تیم می ستود و او را جادوگری توانا خواند. با این وجود جالب است بدانید که قبل از درگذشتش قرارداد فیلمهای ترمیناتور 4، شاتر آیلند و آواتار با استودیوی او بسته شده بود.